Każdy Ogrodnik tak zwaną Wiosenną Piątkę ma wyśpiewać nawet bezlitośnie zdarty z łóżka o 3 nad ranem (niektórzy z nas do dziś zaglądają pod łóżko z obawy, czy nie kryje się tam wykładowca Katedry Roślin Ozdobnych, chcący po latach spełnić owe pogróżki). Czym jest ta słynna Wiosenna Piątka?
WIOSENNA PIĄTKA
Wiosenna piątka to podstawowa wiedza odnośnie bylin, kwitnących wiosną. To krótka i warta zapamiętania lista 5 odpornych, niezawodnych bylin, kwitnących wiosną w naszym klimacie.
Łączy je:
długi okres kwitnienia IV-VI
obfite kwitnienie
odporność na patogeny
tolerancyjność odnośnie podłoża (poza podmokłym, gliniastym, ciężkim)
poduchowaty, dywanowy pokrój, wysokość 15-35cm
podobne wymagania (rozproszone światło, wilgotne lecz zdrenowane podłoże)
konieczność przycięcia o 1/3 pod koniec kwitnienia w celu utrzymania dobrej kondycji byliny oraz ewentualnego przedłużenia lub wywołania powtórnego kwitnienia (np. ubiorek po wiosennym fryzjerze lubi zakwitnąć znów późnym latem)
oprócz floksa wymagają one przykrywania na zimę pędami jedliny w celu zabezpieczenia ich przed mrozem.
Wszystkie poza floksem należą do rodziny kapustowatych /Brassicaceae/. Są długowieczne, mało kapryśne i miododajne – to ważne owadzie stołówki, dostępne o tej porze roku.
Byliny te warto sadzić grupami w swoim bezpośrednim sąsiedztwie. Cieszą się dużym powodzeniem na rabatach podwyższonych, do obsadzania alpinariów i murków. Rozrastają się w charakterystyczne poduchy, które na długi czas pokrywają się drobnymi kwiatami.
1. Gęsiówka kaukaska (Arabis caucasica)
Srebrzyste od kutneru ulistnienie tworzy dywany, ozdobne przez cały rok. Wiosną „dywany” pokrywają subtelnie wonne kwiaty o wysokości 15-20cm. Można ścinać je do wazonika – są trwałe.
2. Żagwin zwyczajny (Aubrieta x cultorum)
Pastelowo fioletowe poduchy żagwinu wyglądają pięknie, zwisając malowniczo z oporowych murków – wystarczy wetknąć sadzonkę w szczelinę między kamieniami, a po kilku sezonach zaskoczy nas tempem wzrostu i obfitością kwitnienia. Najniższy z wiosennej piątki – dorasta do 10-15cm.
3. Smagliczka skalna (Alyssum saxatile)
Groniaste, cytrynowożółte kwiatostany wabią całe hordy zapylaczy. W powietrzu unosi się słodki, miodowy aromat. Smagliczka lubi wilgotne podłoże, ale nie narzeka na okresy suszy. To odporna roślina, jednak nie rozwija się w miejscach, gdzie woda stagnuje na nieprzepuszczalnym podłożu.
4. Ubiorek wieczniezielony (Iberis sempervirens)
Jak sama nazwa wskazuje zielona część rośliny ma być „wieczna”, a przynajmniej równie zielona wiosną co zimą. Wiemy także, że większość zimozielonych roślin z rejonu śródziemnomorskiego pozostaje zielona… w rejonie śródziemnomorskim. Natomiast w naszym klimacie ubiorek przezornie uprawiamy na stanowiskach osłoniętych, łatwo nagrzewających się i dobrze zdrenowanych. Młode okazy mogą bowiem przemarzać. Jednak z czasem odpowiednio duża poducha ubiorka przetrwa każdą zimę. A wiosną obsypie się białymi, pachnącymi miodowo kwiatami.
5. Floks szydlasty (Phlox subulata)
Płomyk inaczej niż powyższe byliny należy do rodziny wielosiłowatych i nie pochodzi z rejonu śródziemnomorskiego, a z odległej Ameryki Północnej. W związku z czym jako jedyny z 5 jest całkowicie mrozoodporny. Zakwita trochę później od pozostałych. Tworzy wyjątkowo głęboki system korzeniowy, dlatego żadna susza mu nie straszna. To gatunek długowieczny, dlatego dobrze wybierzmy stanowisko, gdzie z roku na rok będzie coraz okazalszy.
Są to gatunki dobrze znane i często stosowane w polskich ogrodach. Dlaczego by nie wykorzystać zatem sprawdzonych sposobów na wiosnę choćby i na balkonie?
