Boże Narodzenie ma nie tylko swoją gwiazdę (Euphorbia pulcherrima), ale i swojego kaktusa. A Wielkanoc? Także. Lecz niech mi kaktus na dłoni wyrośnie, jeśli rozpoznam, który to grudnik, a który „wielkanocnik”. A może to jeden i ten sam kaktus? Czy Schlumbergera to Rhipsalis, czy Hatoria?
WIELKANOC W BRAZYLII
Zacznijmy od uporządkowania podstawowej wiedzy. Kaktus bożonarodzeniowy to inaczej grudnik, zygokaktus, czyli Schlumbergera truncata. Kaktus wielkanocny to Schlumbergera gaertneri.
Występuje także pod nazwami:
Epiphyllum gaertneri
Epiphyllum makoyanum
Epiphyllum russellianum var. gaertneri
Hatiora gaertneri
Rhipsalidopsis gaertneri
Rhipsalidopsis gaertneri var. tiburtii
Rhipsalis gaertneri.
W naturze znajdziemy go w szczelinach konarów drzew brazylijskich lasów (rejon południowo-wschodni, Parana, Santa Catarina). Epitet gatunkowy gaertneri to trybut dla rodziny Gaertner, niemieckich osadników Blumenau/Brazylia.
Pod hasłem kaktusa wielkanocnego trafimy także na mieszańca S. gaertneri z S. rosea o różowych kwiatach. Przyroda chciała, by kaktus ten zakwitał obficie wiosenną porą. Traf chciał, by okres kwitnienia zahaczał, zwiastował lub pokrywał się z ruchomym świętem Wielkiej Nocy. A ponieważ tak wielu z nas zamiast w kalendarz woli, by to rośliny mówiły nam, jaka pora nadeszła, Schlumbergera gaertneri stała się kaktusem wielkanocnym.
PIELĘGNACJA KAKTUSA WIELKANOCNEGO
Oprócz nazwy, morfologii i fizjologii, kaktusy świąteczne różnią się od siebie także w kwestiach odporności. O ile grudnik przetrwa stulecie (to bardzo długowieczne rośliny) i rozmaite błędy pielęgnacyjne, kaktus wielkanocny nie cechuje się już taką tolerancyjnością.
I wbrew nazwie – nie zmartwychwstanie, jeśli wykończy go nasz brak wiedzy odnośnie jego wymagań.
Stanowisko: jasne, lecz bez bezpośredniego słońca; latem możemy wystawić roślinę na zewnątrz (W suche, upalne lato dokładnie oglądamy co jakiś czas pędy, czy nie zaatakował wełnowiec). Optymalna temperatura dla S. gaertneri w okresie letnim to 25oC. Zimą przechładzamy (patrz niżej: Dlaczego kaktus wielkanocny nie kwitnie?)
Podlewanie: podłoże stale lekko wilgotne – zasuszanie i przelewanie może skutkować odpadaniem segmentów (które po lekkim zasuszeniu umieszczamy w podłożu, zyskując szansę na rozmnożenie kaktusa drogą wegetatywną).
Dlaczego kaktus wielkanocny nie kwitnie?
By zakwitnąć, kaktus wielkanocny w okresie od listopada do stycznia potrzebuje przebywać w niższej temperaturze o ścisłych parametrach 7-13°C. Zbyt wysoka temperatura w tym czasie zahamuje zawiązywanie pąków kwiatowych. Ograniczamy także podlewanie, lecz róbmy to z wyczuciem – nie pozwalamy bryle korzeniowej się nadto się obkurczyć.
