Sosna tworzy 80% polskiego drzewostanu. To całkiem dużo, prawda? Jest to najliczniejsza na świecie grupa roślin iglastych. Ponad 100 gatunków sosny występuje na niemal całej półkuli północnej. To dlatego, że sosna rośnie szybko, niemal wszędzie i nie marudzi. Coraz częściej sosna występuje także w roli świątecznego drzewka. Dziś opowiemy o najciekawszych odmianach sosen.
WIELKIE SOSNY
Jak rozpoznać sosnę?
Bardzo prosto. Ma długie igły (co ciekawe, im dłuższa igła tym cieplejszy kraj rodzimy danej sosny). Igły te rosną w pęczkach po 2, 3 lub 5. Choć jest oczywiście od tej reguły wyjątek – sosna jednoigielna (Pinus monophylla).
Większość gatunków sosen osiąga wysokość 30m. Poza sosną pospolitą, tworzącą rodzime bory, często spotkamy także sosnę czarną. Dlaczego czarną? Ze względu na jej niemal czarne pędy. Starsze sosny czarne tworzą zwarte, piękne korony. Każdy, kto wybrał się nad Morskie Oko miał także okazję zobaczyć pięcioigielną sosnę limbę (Pinus cembra). Z jej szyszek wypadają całkiem spore nasiona, chętnie zjadane nie tylko przez wiewiórki…
Piękną i szybko rosnącą sosną jest wejmutka (P. strobus). Z rozłożystych pędów wyrastają nastroszone, wiotkie igły. By dorosnąć do wysokości V piętra wejmutka potrzebuje 30 lat.
W Polsce spotkamy także sosny bośniackie (P. heldreichii) i himalajskie (P. wallichiana), głównie w ozdobnych odmianach. Sosny bośniackie zachowują wąskokolumnowy, regularny pokrój – dlatego stosowane są w roli szpalerów. Sosny himalajskie zdobią długie (20cm!) niebieskawe igły, przez co drzewo wygląda zwiewnie.
Ważne: Proszę jednak nie dać się zmylić owym Himalajom – najwyraźniej w najwyższych górach świata i tak jest cieplej, niż w Polsce, bowiem sosna ta na nieosłoniętym stanowisku przemarza.
Odporniejsza, a również długoigielna jest sosna żółta (P. ponderosa). Może się także pochwalić wielkimi szyszkami – bardzo przydatnymi do robienia bożonarodzeniowych dekoracji.
SOSNY MAŁE I MNIEJSZE
Duże sosny oczywiście mają swoje małe, a raczej mniejsze odmiany:
Sosna pospolita występuje w formie bardziej krągłej w odmianie 'Globosa Viridis’
Sosna czarna 'Spielberg’ rośnie bardzo, bardzo powoli i wreszcie dorasta do wysokości 1,5m, tworząc zwartą, puchatą kulkę
Sosna drobnokwiatowa 'Umbraculifera’ odpowiednio prowadzona wyglądać będzie jak uroczy grzybek.
Każdy bywalec szlaków górskich nie raz dotarł do miejsc, gdzie nie uchowało się żadne drzewo poza dzielną, powyginaną przez wiatr, karłowatą sosną kosodrzewiną (P. mugo).
W naturze spotkamy także jej odmianę P. mugo var. mughus, która jest jeszcze mniejsza.
Uzyskane przez hodowców odmiany są do siebie tak podobne, że większość odróżnić potrafi jedynie… hodowca:
’Humpy’
'Mops’
'Gnom’
'Pal Maleter’
'Ophir’
Takie małe, zwarte sosny wyglądają rewelacyjnie w roli świątecznej ozdoby, a odporność na suche powietrze mieszkań jest u sosny najlepsza spośród pozostałych choinek.
Na koniec sosna o najciekawszym pokroju – sosna oścista (P. aristata). Rośnie bardzo powoli i skrupulatnie. Tworzy nieregularne korony, a jej pędy wręcz ociekają żywicą. Drzewo to słynie także ze swej długowieczności – w naturze znajdowano okazy, liczące sobie 5000 lat (sic!).