Kwitnie właśnie teraz – od maja do czerwca. A potem tajemniczo znika. Lecz póki kwitnie, wpływa w interesujący sposób na niemal każdego, kto ją ujrzy. Serduszka sprawia, że niektórzy na jej widok przystają z nieśmiałym uśmiechem na ustach. Czy przypomniał im się ogród babci, gdzie rosły? Czy rozczulił ich kształt roniącego łzę serduszka? Czy może przypomnieli sobie trik z „panną w kąpieli”?
PANNA W KĄPIELI
Jak to panna w kąpieli? Otóż kiedyś chłopcy wykradali z majowych ogródków po kwiatuszku serduszki. Biegli do reszty kolegów, by pokazać im z wypiekami na twarzy ową „pannę w kąpieli”. Nie było w tym absolutnie nic zdrożnego. I wymagało wiele wyobraźni, by pannę ujrzeć. By to zrobić kwiat serduszki należy odwrócić „łzą” ku górze i lekko zgniatając, rozchylić dwa zewnętrzne, rozdęte płatki. Wtedy spomiędzy nich wychyli się filigranowa Calineczka – wewnętrzne, białe płatki dzięki swej symetrii tworzą łudząco ludzki, delikatny kształt, zanurzony do pasa w różowej wannie.
Być może dlatego na serduszkę /Lamprocapnos spectabilis/ mówi się także ładniczka? Choć nazywa się ją także sercem Jasia i sercem biskupa…
A w rodzimej Azji serduszkę nazywa się „torebką piwonii”. Liście serduszki, gdy się przyjrzymy, w istocie przypominają piwonię. Według legendy, tęskniąca za swym sekretnym ukochanym dziewczyna, nie mogąc wysyłać na daleki front ani listów ani prezentów, co dzień dziergała dla niego maleńką torebeczkę, w której zamykała myśli o nim. I odwieszała je na gałązkę piwonii. Jej dłonie były tak zręczne, że torebki obsiadały motyle i pszczoły, myląc je z kwiatami. Nieśmiertelni, w uznaniu dla tego kunsztu, wierności i cierpliwości, uwiecznili rękodzieło, zamieniając piwonie i sakiewki w nową roślinę – 荷包牡丹. Do dziś serduszka uprawiana jest w Chinach, Japonii i Korei ze szczególną czułością i sentymentem. Kwiat ten wręcza się ukochanej osobie, deklarując głębokie uczucie. A azjatyckie ślubne torebki mają właśnie serduszkowy kształt.
ZNIKAJĄCA SERDUSZKA
1. Jak długo kwitnie serduszka?
Kwitnienie trwa od maja do czerwca, około 2-3 tygodni. Na stanowisku półcienistym i świeżym kwitnienie trwa dłużej, lecz dochodzi do niego nieco później, niż u roślin na stanowisku słonecznym. Grono kwiatowe w półcieniu bywa także nieco dłuższe, niż w pełnym słońcu.
2. Gdzie posadzić serduszkę?
Serduszka jest rośliną tolerancyjną i mało wymagającą. Preferuje podłoże próchniczne, świeże, lecz nie podmokłe. Młode rośliny dobrze czują się w podłożu o odczynie obojętnym, starsze i większe lepiej kwitną na glebach lekko kwaśnych. Warto zatem sadzić je w lekkim półcieniu pod koronami drzew i krzewów. Na rabacie miejsce dla serduszki wybierzmy tak, by jej zniknięcie zasłoniły szybko inne rośliny.
3. Dlaczego serduszka zniknęła?
Jeśli wydarzyło się to 2-3 tygodnie po jej pojawieniu się – jest to zupełnie normalne. Serduszka po kwitnieniu zanika, chowa się w ziemi, by pojawić ponownie za rok. Jeśli jednak wiosna wróciła a serduszka nie – najprawdopodobniej ktoś w miejscu jej bytowania grasował z łopatą. Delikatne części podziemne serduszki łatwo uszkodzić grabiąc, kopiąc czy plewiąc. By nie zapomnieć, że tu w maju będzie znów serduszka, oznaczmy to miejsce wbitą w ziemię tabliczką botaniczną lub choćby kamykiem.
4. Jak rozmnażać serduszkę?
Najskuteczniejszym sposobem jest pozwolenie na to by roślina się sama rozsiała. Zbiór i przechowywanie nasion mija się z celem, ponieważ żywotność nasion szybko spada. Starsze, słabiej kwitnące serduszki wczesną wiosną warto rozmnożyć przez podział.
5. Czy można uprawiać serduszkę w donicy?
Oczywiście (cały czas mając na uwadze 3). Nasadzamy serduszkę tak, by gdy zniknie, inna roślina przejęła prym w kompozycji. Ważne: Sadzimy wszystkie rośliny równocześnie, nie dosadzamy potem, by nie uszkodzić śpiącej pod ziemią serduszki.
W czasie kwitnienia serduszka potrzebuje regularnego podlewania, później natomiast podłoże powinno od czasu do czasu lekko przeschnąć, a zimą nie powinna stagnować w nim woda – uwzględnijmy to, dobierając towarzyszki serduszki. Serduszka jest mrozoodporna, lecz w gruncie. W donicy wymagać będzie ściółkowania jedliną.
