Lato w pełni. Ledwo wstał dzień, a żar już stopniowo leje się z nieba, pot leje się z czoła, a wielu biega z konewką, bo od tygodni nie pada i cały ogród powoli robi się beżowy. A przecież wodę trzeba oszczędzać… Codziennie podejmowane są trudne decyzje w ramach bilansu „coś za coś” – wybrać podlanie ogrodu czy poranny prysznic? Ale może jest na to jakiś sposób? Tak. Na przykład – rabata żwirowa. Jakie ma zalety? Jak ją założyć i czym obsadzić?
PLAN DZIAŁANIA
Usiądźmy na leżaku w cieniu drzewa. Schłodźmy umysł lemoniadą ze świeżo zerwaną z donicy miętą i popatrzmy na zalany słońcem ogród. No tak. Samo myślenie sprawia, że pocimy się bardziej, a co dopiero jakieś kopanie, sadzenie czy żwirowanie. Spokojnie. Lato to czas wakacji. Także dla Ogrodnika. Dziś wiedzeni potrzebą znaleźliśmy sposób na upałoodporną rabatę, lecz jej realizację odsuńmy na jesień i wczesną wiosnę. Wszystko dobrze zaplanujmy i przemyślmy.
Jakie aspekty bierzemy pod uwagę przy wyborze miejsca na rabatę żwirową?
1. Obserwujmy ogród i wybierzmy jego najbardziej spaloną przez słońce część.
2. Słoneczne, łagodnie pochyłe tereny można łatwo przystosować do obsadzenia roślinami znoszącymi suszę i wymagającymi przepuszczalnego podłoża.
3. Pamiętajmy, że lato nie trwa cały rok. Przez wiele miesięcy sucholubne rośliny będą musiały przetrwać chłody i wilgoć. Aby uniknąć szkód (gnicia roślin) ważne będzie zapewnienie im zdrenowanego podłoża.
ZAKŁADANIE RABATY ŻWIROWEJ KROK PO KROKU:
1. Wyznaczamy obszar rabaty, najlepiej o formie prostokąta. Idealnie, gdy jedna ze ścian przylega do muru. Usuwamy wierzchnią warstwę podłoża (i darni, jeśli jest nią porośnięte).
2. Przekopujemy grunt widłami.
3. Z pomocą taczek nakładamy na cały obszar warstwę czystego gruzu, najlepiej potłuczonych cegieł lub wapiennych kamieni – tworzymy tym sposobem ok. 15cm podwyższenie a zarazem doskonały drenaż.
4. Gruz przykrywamy odwróconą darnią – zapobiegnie wymywaniu podłoża.
5. Odwróconą darń pokrywamy warstwą lekkiego podłoża*.
6. Podlewamy całą powierzchnię, by osiadła. Wyrównujemy gdy lekko obeschnie i uzupełniamy nierówności. Luzujemy widłami.
7. Przykrywamy całość przepuszczalną agrowłókniną ściółkującą.
8. Sadzimy rośliny.
9. Żwirujemy na grubość ok. 10cm i wyrównujemy, zachowując ostrożność w okolicy roślin – tu wymachujemy tylko grabkami ręcznymi (chyba, że mamy japońską wprawę w grabieniu żwiru).
*PODŁOŻE DLA ROŚLIN NA RABATĘ ŻWIROWĄ
Jeśli nasze ogrodowe podłoże jest piaszczyste i lekkie wymieszajmy je na taczkach z kompostem w proporcji 2:1.
Jeśli podłoże rodzime jest ciężkie, gliniaste mieszamy je z kompostem i grubym żwirem w proporcji 1:1:2.
ROŚLINY NA RABATĘ ŻWIROWĄ
Na rabacie żwirowej w pełnym słońcu najlepiej czuły się będą rośliny z terenów półpustynnych, górskich gdzie takie warunki to dla nich codzienność. Wybierajmy sadzonki zdrowe i gęste, nie zachwaszczone i nie pożółkłe.
OKRYWOWE (tworzące poduchy):
Acaena microphylla (acena drobnolistna)
Alyssum montanum (smagliczka górska)
Arabis caucasica (gęsiówka kaukaska)
Armeria maritima (zawciąg nadmorski)
Aubrieta x cultorum (żagwin ogrodowy)
Artemisia stelleriana (bylica Stellera)
Campanula np. C. carpatica (dzwonek karpacki)
Dianthus: D. plumarius, D. x allwoodii (goździki)
Draba sp.
Iberis sempervirens (ubiorek wieczniezielony)
Saponaria ocymoides (mydlnica bazyliowata)
Saxifraga: cotyledon, hostii, paniculata (skalnica)
Sedum acre, S. reflexum (rozchodniki)
Thymus praecox (macierzanka wczesna)
BYLINY OZDOBNE Z KWIATÓW:
Achillea sp. (krwawnik)
Coreopsis rosea (nachyłek różowy)
Geranium cinereum (bodziszek popielaty)
Iris z grupy Barbata Nana
Nepeta x faassenii (kocimiętka Faassena)
Oenothera macrocarpa (wiesiołek missouryjski)
Sedum spectabile (rozchodnik okazały)
Stachys byzantina (czyściec wełnisty)
Veronica spicata (przetacznik kłosowy)
TRAWY I TURZYCE:
Carex buchananii (turzyca Buchanana)
Elymus magellanicus (wydmuchrzyca magellańska)
Helictotrichon sempervirens (owies wieczniezielony)
Pennisetum alopecuroides (rozplenica)
Sesleria uliginosa
Festuca gauteri i F. glauca (kostrzewy).
Na niewielkiej rabacie żwirowej możemy założyć własną kolekcję rojników – w obrębie tego rodzaju istnieje całe mnóstwo ciekawych okazów.
INSTRUKCJA SADZENIA:
Wybierzmy najbardziej interesujące nas gatunki. Rośliny nasadzamy w grupach po kilka, kilkanaście sztuk z jednego rodzaju – z czasem stworzą zwartą całość. Pamiętajmy o rozstawie, choć szybszy efekt uzyskamy sadząc mniejsze gatunki nieco bliżej, niż zalecana rozstawa.
Przed sadzeniem obficie podlewamy sadzonki.
Nacinamy matę na krzyż.
Wykopujemy dołek szerszy od bryły.
Delikatnie luzujemy palcami bryłę korzeniową – u gatunków górskich lekko wytrząsamy podłoże.
Umieszczamy roślinę w dołku. Delikatnie, lecz solidnie ugniatamy podłoże.
Podlewamy obficie jeszcze raz, by podłoża się połączyły.
Doginamy matę.
Żwirujemy dookoła.
Podlewamy do czasu przyjęcia się.
PIELĘGNACJA RABATY ŻWIROWEJ.
Na początku regularnie odchwaszczamy – takie odchwaszczanie to czysta przyjemność, bowiem chwasty w żwirze korzenią się płytko. Z czasem pracy będzie coraz mniej, bowiem rośliny zaczną coraz szczelniej pokrywać rabatę
Wiosną usuwamy uszkodzone i brązowe części roślin, przycinamy trawy.
Raz na lata zbyt rozrośnięte rośliny dzielimy i odmładzamy.
PORADA OGRODNIKA:
Początkowo duże przerwy między roślinami możemy uzupełniać rozkochanymi w słońcu roślinami jednorocznymi, np. werbeną patagońską, smagliczką, kosmosami. Co ciekawe możemy je jesienią wysiać nawet bezpośrednio w żwir – deszcz wpłucze je do warstwy agrowłókniny, przez którą przerosną do podłoża.
