Ogrodowy Mikołajek
06.12.2021 | Bez kategorii
Mikołajek to jedna z tych roślin, które warto zapisać na liście życzeń na przyszły sezon ogrodowy. Jakie gatunki mikołajków można uprawiać w naszym regionie? Czy mikołajki mogą rosnąć w donicy na balkonie? Jakie mają preferencje i jak je pielęgnować? I dlaczego im mikołajek starszy, tym lepszy?
MIKOŁAJKI W PREZENCIE
Mikołajki /Eryngium sp./ to przede wszystkim prezent dla pszczół i trzmieli. To roślina silnie miododajna, długo i obficie kwitnąca (jeden główkowaty kwiatostan składa się z 30-50 kwiatów).
Ucieszy także florystów i osoby uwielbiające zbierać i tworzyć bukiety, również takie, które po zasuszeniu zachowują atrakcyjność.
Dla osób słabego zdrowia przydatna będzie herbatka z mikołajka płaskolistnego /E. planum/ o działaniu przeciwbólowym, wykrztuśnym, przeciwgorączkowym, przeciwgrzybowym i… promiłosnym.
Czy mikołajki mają coś wspólnego ze Św. Mikołajem?
Ze Św. Mikołajem mają coś wspólnego mazurskie Mikołajki – święty jest patronem gminy. Czy w Mikołajkach rosną mikołajki? Tak, na nielicznych stanowiskach piaszczystych odnotowano mikołajek nadmorski, jednak jest to roślina typowa raczej dla rejonów nadmorskich – jak sama nazwa wskazuje. Polską nazwę mikołajka stosował już w XVI w. np. Marcin z Urzędowa w „Herbarzu polskim to jest o przyrodzeniu ziół i drzew rozmaitych i inszych rzeczy do lekarstw należących księgi dwoje” 1595 r. Wcześniej nazywany był ostem morskim. Zatem skąd ten mikołajek?
Legenda o powstaniu mikołajka nadmorskiego.
Ponoć dawno, dawno temu (najwyraźniej przed XVI w.) był on nie świętym bynajmniej, a bardzo psotnym Mikołajkiem, utrudniającym życie rybakom, mewom i mieszkańcom wioski. Pewnego dnia ukradł koronę królowej morza, drzemiącej na plaży. Mewy podniosły krzyk. Z fal wynurzył się władca mórz i zagniewany zamienił chłopca w roślinę, skazując go na pokutę. Do dziś mikołajek smagany wichrami i dławiony piaskiem ma za zadanie stać na straży wydm – zawieszony na granicy świata ludzi i morza.
MIKOŁAJKI OGRODOWE
Mikołajki ogrodowe to najczęściej:
mikołajek płaskolistny /Eryngium planum/ – dorasta do wysokości ok. 1m. Liście stalowo błękitne. Od czerwca na szczytach pędów pojawiają się licznie kuliste kwiatostany.
mikołajek alpejski /Eryngium alpinum/ – cenna odmiana o okazałych kwiatostanach i podsadkach 'Blue Star’ dorasta do 100cm i kwitnie od lipca do upadłego.
mikołajek ametystowy /Eryngium amethystinum/ – niższy, półmetrowy mikołajek ametystowy ma kwiatostany lekko wydłużone a niebieskawe podsadki są wydłużone i ostro zakończone. Kwitnie od lipca.
mikołajek nadmorski /Eryngium maritimum/ – rodzimy gatunek o wysokości od 20-50cm. Kwiatostany kuliste, stosunkowo nieduże o pięknie wybarwionych, trójkątnych podsadkach.
WAŻNE: Mikołajki na rabacie łączymy z roślinami o podobnych wymaganiach (jeżówki, gaury, krwawniki, dzielżany, perovskie, kłosownice, ostnice). Nigdy nie sadzimy jednego samiutkiego mikołajka – zniknie z rabaty raz dwa. Zawsze sadzimy je w grupie co najmniej 5 sztuk.
Nie sadzimy mikołajków w towarzystwie drzew, krzewów ani bylin ekspansywnych, które mogą je tłamsić, bowiem mikołajek może wtedy się dosłownie ulotnić.
Mikołajek do szczęścia potrzebuje:
słońca
piaszczystego, żwirowego, łatwo przesychającego podłoża bez zimowych zastoin wody
przestrzeni do rozrastania się na boki i zapuszczenia głębokiego korzenia
Ze względu na ostatni punkt stanowisko mikołajków należy dobrze przemyśleć, bowiem roślina nie znosi przesadzania.
Dlaczego im mikołajek starszy tym lepszy?
Mikołajek to bylina wieloletnia, potrafią rosnąć w danym miejscu spokojnie nawet przez 30 lat. Im starszy okaz tym bardziej odporny na wiatr, suszę, słońce a nawet mróz czy zasolenie. Na młode sadzonki należy zatem uważać i okrywać grunt jedliną przez kilka pierwszych sezonów. Starsze okazy także obficiej kwitną – pierwsze znaczące kwitnienie ma miejsce dopiero na minimum 4-5 letnich roślinach.
Czy można uprawiać mikołajki w donicach?
Na słonecznym tarasie w odpowiednio dużej, wysokiej donicy można z powodzeniem uprawiać mikołajki. Donica musi posiadać odpływ. Podłoże warto wyżwirować, by ustabilizować wzniesione pędy mikołajka. W okresie intensywnych opadów deszczu, szczególnie w okresie chłodów warto donicę z mikołajkami schować pod zadaszenie.